JAK POWINNY WYGLĄDAĆ FIT POSIŁKI DLA OSÓB Z MUKOWISCYDOZĄ?

Mukowiscydoza to jedna z najczęściej występujących chorób genetycznych u ludzi. Ma charakter przewlekły i ogólnoustrojowy. U chorych, w miarę upływu czasu postępuje dysfunkcja różnych narządów wewnętrznych. Jednym z nieodłącznych elementów leczenia jest odpowiednia dieta. Dlatego fit posiłki dla osób cierpiących na mukowiscydozę muszą być komponowane według zaleceń żywieniowych obowiązujących w tej chorobie.

 

KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA CHOROBY

Mukowiscydoza to choroba genetyczna, która atakuje różne narządy wewnętrzne. Przyczyną jej rozwoju jest mutacja w obrębie genu, który odpowiada, m.in. za syntezę błonowego kanału chlorkowego CFTR. W wyniku mutacji organizm osoby chorej produkuje nadmiernie lepki śluz, co powoduje zaburzenia w pracy narządów, które posiadają gruczoły śluzowe. Mukowiscydoza atakuje przede wszystkim układ rozrodczy, oddechowy oraz pokarmowy.

 

Wybrane objawy ze strony układu pokarmowego (występują u około 75 % osób z mukowiscydozą)

• nawracające zapalenie trzustki (u 95 % dochodzi do niewydolności narządu)
• zaburzenia odżywiania wynikające z nieprawidłowego trawienia i wchłaniania pokarmów na skutek zablokowania przewodów trzustki przez gęsty i lepki śluz
• kamica żółciowa

 

Wybrane objawy ze strony układu oddechowego (występują u około 90 % osób z mukowiscydozą)

• kaszel, duszności
• nawracające zapalenie oskrzeli oraz płuc
• przewlekłe zapalenie zatok
• obturacyjne zapalenie oskrzeli

Wśród innych objawów można wymienić, m.in. szybkie męczenie się podczas wysiłku czy opóźnienie rozwoju fizycznego.

 

JAK POWINNY WYGLĄDAĆ FIT POSIŁKI DLA OSÓB Z MUKOWISCYDOZĄ?

Zaburzenia pracy narządów wewnętrznych, szczególnie w obrębie układu pokarmowego sprawiają, że fit posiłki dla osób z mukowiscydozą muszą być przygotowane według odpowiednich zaleceń żywieniowych. Głównym celem jest zapobieganie rozwojowi niedożywienia i utrzymanie prawidłowej masy ciała.

 

Zwiększona kaloryczność fit posiłków

Fit posiłki dla osób z mukowiscydozą powinny charakteryzować się większą kalorycznością. Podaż energii wynosi około 150 % dziennego zapotrzebowania dla osoby zdrowej. Jednak przy jej ustalaniu należy wziąć pod uwagę różne czynniki, takie jak m.in. stopień w jakim wchłaniają się składniki odżywcze z pożywienia, czynność układu oddechowego oraz wskaźnik stanu zapalnego. Należy przy tym pamiętać, że kaloryczność jadłospisu nie powinna być zwiększana poprzez spożywanie produktów o niskiej wartości odżywczej (np. słodyczy, dań typu fast-food). Wyższą kaloryczność fit posiłków powinno się osiągnać poprzez:

• dodatek wartościowych tłuszczów (np. oliwy z oliwek, oleju lnianego, oleju z orzechów włoskich, oleju rzepakowego)
• włączenie do jadłospisu orzechów, które oprócz tego, że zwiększają kaloryczność posiłków, są źródłem wielu cennych składników (m.in. kwasów omega-3, witamin z grupy B, cynku, magnezu)
• wybieranie pełnotłustych produktów mlecznych

 

Odpowiednia ilość białka

Oprócz tłuszczu, który zwiększa kaloryczność fit posiłków nie można zapominać o odpowiedniej ilości białka. Osoby z mukowiscydozą są szczególnie narażone na straty tego składnika, co wynika z nasilonego metabolizmu białek, upośledzonego wchłaniania oraz znacznej utraty azotu. W związku z tym białko powinno stanowić około 20 % podaży energii. Dobrym źródłem tego składnika są, m.in. chude gatunki mięs, ryby, nasiona roślin strączkowych czy produkty mleczne.

 

Witaminy i składniki mineralne

Choć u osób zdrowych często jednym z najbardziej problematycznych składników mineralnych w diecie jest sód, który występuje w nadmiarze to u osób z mukowiscydozą jest to jeden z najważniejszych pierwiastków. Chorzy zmagają się z jego nadmierną utratą z organizmu czemu sprzyjają nawracające infekcje, biegunki czy wymioty. Dlatego zalecenia dla osób z mukowiscydozą są zupełnie inne – zamiast ograniczać sód, zwiększamy jego ilość. W tym celu zaleca się dodatek soli do potraw (najlepiej przez dosalanie zarówno podczas gotowania, jak i na talerzu), a także wybieranie produktów bogatych w sód. Inne składniki mineralne oraz witaminy, na które trzeba zwrócić uwagę w mukowiscydozie to żelazo, cynk, selen, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, a także witamina B6.