Czym jest dieta cukrzycowa – jadłospis na 7 dni
Cukrzyca jest schorzeniem, które dotyczy ludzi w każdym wieku. Jej przyczynami mogą być między innymi zloe funkcjonowanie tarczycy, nadwaga, błędny styl życia, czy też źle zbilansowana dieta. Warto jednak wiedzieć, jak bardzo narażeni są na tę chorobę seniorzy.
Szacuje się, że na cukrzycę typu drugiego choruje nawet 35% osób w wieku powyżej 65 lat – z powodu starzenia się organizmu dochodzi bowiem do zmian w gospodarce węglowodanowej organizmu. Ponadto wraz z wiekiem organizm produkuje coraz to mniej insuliny, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia choroby. Niestety, cukrzyca w przypadku seniorów nie daje tak specyficznych objawów – dlatego też często jest późno diagnozowana.
W przypadku diagnozy bardzo ważne jest natomiast, aby chory przestrzegał prawidłowej diety. Dziś opiszemy więc, jak wygląda dieta cukrzycowa – jadłospis na 7 dni zamieszczony jest w dalszej części tekstu.
Cukrzyca u seniorów
Cukrzyca występuje u seniorów zaskakująco często. Oprócz powyżej opisywanych przyczyn jej występowania (naturalne zmiany w gospodarce węglowodanowej organizmu; zmniejszona produkcja insuliny), kolejną stosunkowo częstą przyczyną cukrzycy u pacjentów w najstarszej grupie wiekowej są także leki, przyjmowane regularnie np. z powodu choroby przewlekłej. Oczywiście, nie można też zapominać o tych samych przyczynach, co w przypadku całej reszty społeczeństwa – złym odżywianiu się, kiepskim stylu życia, czy braku aktywności fizycznej.
Cukrzyca u seniorów często objawia się w nietypowy sposób, dlatego też tak trudna jest do wykrycia. Często przypisywane są naturalnym procesom starzenia się organizmu, lub też innym chorobom, z którymi może zmagać się senior. Cukrzyca u osób starszych może bowiem objawiać się takimi dolegliwościami, jak:
- wahania nastroju
- zaburzenia widzenia
- problemy z pamięcią
- problemy z poruszaniem się
- częste oddawanie moczu
- bezsenność
Nie są to więc objawy podobne do tych, które typowo nękają młodszych cukrzyków. Oczywiście, u osób starszych nadal mogą występować bardziej “klasyczne” objawy, jak wzmożone pragnienie, osłabienie, spadek masy ciała. Zdarza się, że to właśnie one naprowadzają lekarzy na trop prawdziwej choroby, z jaką zmaga się senior. Niemniej jednak, bardzo często cukrzyca u seniora diagnozowana jest przypadkowo.
Leczenie cukrzycy u osoby starszej opiera się natomiast na tych samych podstawach, co w przypadku znacznie młodszych ludzi. Nadal bardzo ważne jest zatem, aby przyjmowane pokarmy i napoje ograniczyć do tych, które dopuszczają diety cukrzycoawe – jadłospis na 7 dni, ujmujący przykładowe produkty wkrótce zostanie przez nas podany. Bardzo ważna jest także regularna aktywność fizyczna. Podawane także mogą być środki farmakologiczne, np. przywracające odpowiednie ciśnienie krwi.
Jakie są reguły diety cukrzycowej dla osób starszych?
Aktywność fizyczna i odpowiednia dieta są podstawą skutecznej terapii choroby cukrzycowej u starszych osób. Aby jednak terapia była skuteczna, musi być prowadzona w odpowiedni sposób. Przestrzeganie zaleceń diety cukrzycowej jest niezwykle istotne. Nieprawidłowo prowadzona dieta może bowiem doprowadzić do zaostrzenia się objawów chorobowych. Najważniejsze reguły diety cukrzycowej dla seniorów brzmią w następujący sposób:
- spożywać należy 4 do 5 posiłków dziennie, w miarę możliwości o tych samych porach
- należy unikać potraw smażonych oraz pieczonych na niskiej jakości tłuszczu (do smażenia polecany jest np. olej kokosowy). Ciekawą alternatywą dla nich mogą zaś być dania z grilla.
- Przygotowując posiłki nalezy zwrócić uwagę na indeks glikemiczny wykorzystywanych w tym celu składników
- Należy ograniczyć spożywanie słodyczy oraz fast-foodów
- Zaleca się ograniczenie spożywania dań gotowych
- Absolutnie zabrania się palenia tytoniu
- Konieczne jest ograniczenie alkoholu
Dietę cukrzycową należy połączyć ze zdrowym trybem życia. Zaleca się chorym na cukrzycę między innymi nordic walking, pływanie, taniec, czy też po prostu częste spacery.
Co powinny zawierać dania dla cukrzyka?
Odpowiednio skonstruowana dieta dla cukrzyka nie powinna pomijać żadnego składnika odżywczego – ważne jest po prostu poprawne ich zbilansowanie. Dieta cukrzycowa niezwykłą wagę przywiązuje między innymi do tłuszczów. Oczywiście nie znaczy to jednak, że chory może spożywać każdego rodzaju tłuszcz, na jaki przyjdzie mu ochota. O ile bowiem olej rzepakowy, czy oliwa z oliwek to produkty jak najbardziej zalecane, odradza się stosowania smalcu i margaryny.
Bardzo ważne jest także, aby podstawą diety stało się białko tak jak dieta keto. Znajduje się ono między innymi w chudym mięsie wołowym i drobiowym, rybach, oraz jajkach, czy też nabiale. Można je znaleźć także w roślinach strączkowych.
Dieta cukrzycowa, zwłaszcza ta dla seniorów, powinna uwzględniać także warzywa i owoce, które stanowią prawdziwą bombę witaminową. Szczególnie polecane są zielone warzywa liściaste, jak na przykład sałata oraz kapusta. Dużym uznaniem wśród dietetyków konstruujących diety cukrzycowe cieszą się także rzodkiew, pomidory, brokuły oraz szpinak. Z owoców zaś warto wymienić arbuzy, truskawki, jabłka oraz grejpfruty.
Węglowodany złożone w diecie cukrzyka
Głównym źródłem energii przyjmowanej przez cukrzyka powinny być węglowodany złożone. Znajdziemy je między innymi w pełnowartościowych produktach zbożowych, takich, jak na przykład otręby. Ponadto duże ich ilości występują między innymi w nasionach warzyw strączkowych, niełuskanym ryżu, makaronie, czy też w pieczywie razowym. W szczególności zaś – powinny one pochodzić z produktów o indeksie glikemicznym (IG) nie wyższym, niż 55. Tylko takie produkty będą bowiem w pełni bezpieczne dla cukrzyka – nie powodują bowiem nagłych zmian glukozy we krwi po posiłku. Taka sytuacja może natomiast być poważnym zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia chorego.
Odstawić zaleca się natomiast produkty zawierające węglowodany proste. Zawierają je produkty takie, jak na przykład ciastka, cukierki, miód, czy też słodzone przetwory owocowe. Ponadto odstawić się zaleca różnego rodzaju słodzone napoje – niezależnie od tego, czy zawierają aspartam, czy też zwykły cukier.
Poniżej prezentowana jest przykładowa, pełna dieta cukrzycowa – jadłospis na 7 dni.
PONIEDZIAŁEK
Śniadanie: kanapka (z żytniego chleba pełnoziarnistego), z pastą z awokado oraz kawałkami polędwiczki z kurczaka
II śniadanie: Sałatka z grillowanym kurczakiem i pomidorami
Obiad: Grillowane udko z kurczaka z pomarańczą, brązowym ryżem i sałatką ze szpinaku i marchwi
Podwieczorek: Koktajl z jabłka i buraków z migdałami
Kolacja: Kanapka z wędliną i rzodkiewką
WTOREK
Śniadanie: jogurt z malinami, siemieniem lnianym oraz otrębami
II śniadanie: Sałatka z pomidora, cebuli, oraz białego sera
Obiad: Kotleciki z kaszy gryczanej, ziemniaki, sałatka z kiszonych ogórków
Podwieczorek: Gotowana na parze kapusta włoska z tartą bułką
Kolacja: Potrawka curry z cukinii
ŚRODA:
Śniadanie: Omlet ze startym jabłkiem, twarożkiem i cynamonem
II Śniadanie: Bułka pełnoziarnista z jajkiem, żółtym serem, sałatą i pomidorem
Obiad: Zupa brokułowa z ziemniaczkami
Podwieczorek: Serek wiejski z pomidorem
Kolacja: Brokułowa zapiekanka z serem feta, suszonym pomidorem i ziemniakami
CZWARTEK:
Śniadanie: Jogurt z morelami oraz płatkami owsianymi
II śniadanie: Chleb razowy z lekką wędliną drobiową, suszonym pomidorem, serem i ogórkiem
Obiad: Grillowany łosoś z limonką oraz imbirem, ziemniaczki, sałatka z brokułłem i fetą
Podwieczorek: Sałatka z marynowanych pieczarek, kurczaka, makaronu i selera naciowego
Kolacja: Kasza jaglana gotowana z pomidorem, ogórkiem, papryką i kilkoma plastrami dobrej wędliny
PIĄTEK:
śniadanie: Kanapka z pastą z jajka i makreli
II śniadanie: Owsianka z gruszką i migdałami
Obiad: Zupa-krem z batatów
Podwieczorek: Koktajl z marchewki, gruszki oraz banana
Kolacja: Sałatka Caprese
SOBOTA:
Śniadanie: Omlet z suszonymi pomidorami
II śniadanie: Kanapka z pastą z soczewicy i kawałkami migdałów
Obiad: Duszony schab z kaszą gryczaną i kalafiorem
Podwieczorek: kilka surowych marchewki, garść orzechów włoskich
Kolacja: Zapiekanka z serem feta, papryką i ziemniakami
NIEDZIELA:
Śniadanie: Jajecznica z tuńczykiem i szpinakiem
II śniadanie: Maślanka z płatkami owsianymi i lnianymi
Obiad: Makaronowa zapiekanka z pomidorem, brokułem i serem feta
Podwieczorek: budyń na mleku z malinami
Kolacja: Sałatka z fasoli konserwowej, ciecierzycy i cukinii